YAZMA ESER KÜTÜPHANELERİMİZDEKİ ESERLERİN HASAR TESPİT ÇALIŞMALARI

Hacı Selim Ağa Koleksiyonu’ndan 3. derece mürekkep korozyonuna uğramış bir eser örneği

Başkanlığımıza bağlı bulunan yazma eser kütüphanelerinde eserlerin genel ve fiziki durumunun saptanması amacıyla, Kitap Şifahanesi ve Arşiv Dairesi Başkanlığı tarafından hasar tespit çalışmaları başlatılmıştır. Çeşitli kriterlerin (cilt durumu, mürekkep korozyonu, mikroorganizma, yapışıklık, kâğıtta kırılganlık, boya dökülmesi, böcek yeniği, cetvel kırığı) arandığı hasar tespit formları doldurulurken Ar-Ge ekibimiz tarafından kararlaştırılmış katsayı ile derecelendirme sistemi uygulanmaktadır. Saha çalışması Ar-Ge uzman yardımcıları tarafından yapılırken eserlerin genel durumları da ayrıca derecelendirilerek eserlerin konservasyon önceliği tespit edilmektedir.

Ar-Ge ekibi Hacı Selim Ağa kütüphanesinde hasar tespiti çalışmalarını yürütürken.

Hacı Selim Ağa Kütüphanesi Müdürü Osman DÜZCAN değerlendirme çalışmasını yaparken ve Ar-Ge ekibi sahada hasar tespiti çalışmalarını yürütürken.

Kütüphane yetkilisi, nadir eser kriterlerini göz önünde bulundurarak her bir eser için değer derecesi vermektedir. Değer derecesini verirken Ar-Ge ekibimiz tarafından belirlenmiş puanlama sistemine bağlı kalınmakta ve bu sayede koleksiyonlar kümülatif bir değerlendirmeye tabi tutulmaktadır.

Hacı Selim Ağa Kütüphanesi

İlk olarak eser sayısı az olan Hacı Selim Ağa Yazma Eser Kütüphanesi’nde çalışmalara başlanmıştır. Başlangıçta Hacı Selim Ağa'nın vakfettiği 1200 civarındaki koleksiyonu sonradan Üsküdar’daki Kemankeş Emîr Hoca, Nurbânû Sultan, Bâbüssaâde Ağası Yâkub Ağa, Aziz Mahmud Hüdâyî kütüphanelerinin de katılmasıyla zenginleşen Kütüphanemizde 2887 yazma eserin hasar tespiti yapılmıştır.

Teknik ekibimiz tarama sonuçlarını ortak bir formatta yorumlamak için somutlaştırmıştır

Elde edilen tarama bilgilerinin belli format ve grafiklerle yorumlanması için tarama formları Kitap Şifahane’ sinin teknik ekibine aktarılmış, sonuçların nihai değerlendirilmesi Şifahane Daire Başkanımız Nil BAYDAR tarafından yapılmıştır. Hem değer derecesi yüksek hem de tahribatı fazla olan eserler rapor halinde Başkanlığa sunulmasının ardından seçilen eserler, Şifahane’ye getirilerek onarımları yapılacaktır.

Nil BAYDAR başkanlığında yürütülecek çalışmalarla ilgili Ar-Ge toplantısı yapıldı.

Oluşturulan sistemin uygulanması sırasında dikkat edilmesi gereken ayrıntılar haftalık Ar-Ge toplantısında görüşülmüştür. Yapılan toplantı neticesinde bu yöntemin tüm kütüphanelerimizde de devam ettirilerek konservasyonda öncelikli olarak ele alınacak eserlerin tespitinin yapılması amaçlanmıştır. Yapılacak bu çalışmaların Türkiye genelindeki yazma eser kütüphanelerimizde uzun vadeli bir eser-durum takip çalışmasına ışık tutacağına inanıyoruz.